دور ریز غذایی در ایران
سالانه در سراسر جهان میلیونها تن مواد غذایی دور ریخته میشود و هدر میرود. این دور ریزها در سطوح مختلف وجود دارد. از کشاورزی که از او فقط محصولات بسیار با کیفیت و بی نقص خریداری میشود و مقدار قابل توجهی از محصولاتش دور ریز خواهند بود تا خرده فروشان، رستورانها و افراد عادی که مواد غذایی را بعد از فاسد شدن یا بدون مصرف ماندن در سطل زباله میریزند.
دور ریز غذا به محیط زیست آسیب میرساند. هنگامی که ما غذا را هدر میدهیم انرژی نیروی کار، سرمایه، منابع آبی، بذر، سوختی که برای حکل و نقل استفاده میشود و … را هدر دادهایم.هدر دادن این منابع به محیط زیست آسیب میرساند و موجب افزایش گازهای گلخانهای و تغییرات اقلیمی میشود.
به همین دلیل ما مسئولیت داریم تا با کاهش دور ریز غذا و مصرف بهینه از آن از آسیب به محیط زیست جلوگیری کنیم. در ادامه آماری از دور ریز غذا در ایران و جهان را بررسی میکنیم و راهکارهایی برای کاهش دور ریز غذا را با هم مرور میکنیم.
فهرست مطالب
آمار دور ریز مواد غذایی در ایران و جهان چگونه است؟
طبق گزارش financial tribune سالانه در ایران 120 میلیون تن مواد غذایی تولید میشود که 25 میلیون تن از آن به هدر میرود.
این آمار در جهان به گزارش UNEP – UN Environment Programme حدود ⅓ مواد غذایی تولید شده در جهان است. ⅓ از مواد غذایی تولید شده در جهان که حدود 1.3 میلیارد تن مواد غذایی را شامل میشود سالانه به هدر میرود.
راهکارهایی برای کاهش دور ریز غذا
استفاده دوباره از دور ریز مواد غذایی
کاهش دور ریز غذا ارتباط تنگاتنگی با محیط زیست دارد با این کار میتوانیم آسیب کمتری به محیط زیست وارد کنیم و از تغییرات اقلیمی پیشگیری کنیم. در ادامه 17 راه برای کم کردن دور ریز غذا را با هم بررسی خواهیم کرد.
با لیست به خرید بروید
اکثر افراد وقتی به یک فروشگاه میروند بیشتر از نیازشان خرید میکنند. همین خریدهای بیش از اندازه منجر به دورریز مواد غذایی میشود.
یک از راه حلهایی که به شما کمک میکند تا به اندازه خرید کنید تهیه یک لیست از موارد مورد نیازتان است. این کار از دور ریز غذا هم جلوگیری میکند.
برای کاهش دور ریز غذا بیشتر به خرید بروید
به جای اینکه هر دو هفته یک بار به خرید بروید سعی کنی هر 4 یا 5 روز به خرید بروید. با این کار سبزیجات و یا موادی که در معرض فاسد شدن و پوسیدگی هستند را به مقدار کمتر خریداری میکنید و در زمان مناسب از آنها استفاده میکنید.
روش مناسب نگهداری از هر ماده غذایی را یاد بگیرید
استفاده دوباره از پسماند
با یاد گرفتن روش مناسب نگهداری از هر ماده غذایی طول عمر استفاده از آن ماده غذایی بیشتر میشود.
برای مثال سیب زمینی، سیر و پیاز هرگز نباید در دمای یخچال نگهداری شود. روش صحیح نگهداری از این مواد نگهداری آنها در دمای محیط است.
یا اینکه جدا کردن مواد غذایی که گاز اتیلن تولید میکنند از مواد دیگر یک راه عالی برای کاهش فساد مواد غذایی است.
موز، آواکادو، گوجه فرنگی، طالبی، هلو و گلابی گاز اتیلن تولید میکنند. آنها را از سیب زمینی، سبزیجات برگ دار، انواع توتها و فلفلها دور نگه دارید تا از فساد زودرس آنها جلوگیری شود.
میوههای زشت را دوست داشته باشید
افراد معمولا وقتی برای خرید میوه و سبزیجات میروند سعی میکنند بهترین و بدون خش و خوش رنگترین سیب یا کاهو را انتخاب کنند.
طعم یک سیب با رگههای زرد با یک سیب سراسر قرمز تفاوتی ندارد ولی انتخاب میوههای بی نقص دورریز این مواد را برای فروشنده و کشاورز زیاد میکند.
همین مسئله باعث شده تقاضا برای میوههای بی نقض از طرف کشاورزان بسیار زیاد باشد و بخش زیادی از میوهها که زمان و هزینه زیادی برای آنها شده دور ریخته شود.با دوست داشتن میوههای زشت میتوانیم به دورریز کمتر آنها و در نتیجه محیط زیست کمک کنیم.
یخچالتان را مرتب نگه دارید
شاید برایتان جالب شده باشد که مرتب نگه داشتن یخچالم چگونه میتواند به کم کردن دور ریز مواد غذایی کمک کند. اگر یخچال خود را مرتب نگه دارید همه مواد جلو چشمتان است و به موقع از آن استفاده میکنید.
فرض کنید با یک یخچال نامرتب هستید صد در صد یک پاکت شیر پشت انبوهی از کرفس و هویج مانده است که بعد از ده روز تازه آن را میبینید و فاسد شده و باید آن را دور بیاندازید.
یکی از راههایی که مرتب سازی یخچال به شما کمک خواهد کرد روش “ماده غذایی که زودتر وارد شده زوتر بیرون میارم” است. یک بسته توت فرنگی تازه را پشت ظرف توت فرنگی قدیمیتر بگذارید تا زودتر از توتهای قدیمیتر استفاده کنید.
غذاهای باقی مانده از هر وعده را در یک ظرف شیشهای نگه دارید
نگهداری از دور ریز مواد غذایی
اگر مرتبا آشپزی میکنید و معمولا غذا اضافه میماند آنها را در یک ظرف شیشهای در بسته در یخچال نگه دارید. میتوانید یک روز در هفته را برای خوردن غذاهای باقی مانده در یخچال مشخص کنید. با این کار هم در زمان و هم هزینه صرفه جویی خواهید کرد.
پوست بخورید
پوست بخورید یعنی چه؟ حتما شما هم بارها شنیدهاید که خاصیت سیب در پوستش است. این حرف کاملا درست است. نه تنها سیب که بسیاری از مواد غذایی مادههای مغذیای در پوستشان دارند.
در پوست سیب آنتی اکسیدان موجود است که توانایی مبارزه با سرطان را دارد. همچنین پوست مرغ سرشار از مواد مغذیای چون ویتامین آ، ب، پروتئین و چربیهای مفید است.
این فواید به سیب و مرغ محدود نمیشود. پوست سیب زمینی، هویج، خیار، انبه، کیوی و بادمجان نیز خوراکی و مغذی هستند.
خوردن پوست مواد غذایی دورریز مواد غذایی را کاهش میدهدف از طرفی هم برای بدن مواد مغذی دارد و مفید است.
از ساقه و برگ سبزیجات در اسموتیهایتان استفاده کنید
معمولا ساقه و برگهای انتهایی سبزیجات و میوهها آنچنان اشتها برانگیز نیست و دور ریخته میشود.
ساقه کلم، توت و چغندر و … سرشار از فیبر و مواد مغذی است. از این ساقهها و میوههای بیش از حد رسیده میتوانید در اسموتیهایتان استفاده کنید.
از پوست میوهها برای طعم دار کردن آب استفاه کنید
بسیاری از مردم به اندازه کافی آب نمینوشند. طعم دار کردن آب با پوست میوهها راهی برای نوشیدن بیشتر آب است. از طرفی بعد از استفاده از آن برای طعم دار کردن آب میتوانید آن را ر اسموتی استفاده کنید. با این کار مانع از دور ریز مواد غذایی میشوید.
دانه و هسته مواد غذایی را نگهداری کنید
دور ریز میوه و سبزیجات
یکی از کارهایی که میتواند دور ریز مواد غذایی را به شدت کاهش دهد استفاده از دانه و هسته مواد غذایی است.
به طور مثال میتواند از دانههای موجود در کدو تنبل یا خربزه و هندوانه استفاده کنید.
هسته میوههای چون زردآلو هم قابل استفاده هستند.
مقدار غذایی که میخورید را کنترل کنید
پرخوری مشکل افراد زیادی است. اینکه خودتان را بشناسید و بدانید چه مقدار غذا در هر وعده انرژی مورد نیاز شما را تامین میکند بسیار مهم است. از طرفی مانع دور ریز غذا میشود چونکه غذای اضافی در بشقابتان باقی نمیماند تا بخواهید به ریختن آن در سطل زباله فکر کنید، همچنین به کاهش وزن و تناسب اندام هم کمک خواهد کرد.
همیشه به یاد داشته باشید که زبالههای که ضایعات غذا هستند تاثیر منفی قابل توجهی بر محیط زیست دارند.
با فریزر خانهتان دوست باشید
منجمد کردن غذاها یکی از راههای نگهداری غذاها به مدت بیشتر است. تقریبا انواع مواد غذایی خام و پخته را میتوانید در فریز نگهداری کنید و به موقع نیاز از آن استفاده کنید.
کمپوست کردن مواد غذایی باقی مانده را هم امتحان کنید
کمپوست کردن مواد غذایی راهی است که مواد غذایی اضافی را به انرژی برای گیاهان تبدیل کنیم و از دور ریز مواد غذایی هم جلوگیری کنیم.
دستگاههای کمپوست ساز برای یک آپارتمان کوچک تا یک باغ بزرگ وجود دارد تا همه بتوانند از آن استفاده کنند و به این ترتیب از دور ریز مواد غذایی بپرهیزند.
غذای خانگی درست کنید و دور ریز غذا را کم کنید
سعی کنید هر صبح قبل از رفتن به سر کار غذای خود را بسته بندی کنید و با خو به سر کار ببرید.
گرچه بیرون رفتن با همکاران و صرف یک وعده غذایی کاری لذت بخش است ولی خوردن غذایی خانگی به کاهش دور ریز غذا کمک میکند. در رستوران دور ریز غذا بسیار بالاتر از غذای خانه است.البته این مزیت که غذای خانگی سالمتر و کم هزینهتر هم هست وجود دارد.
اگر یک خوره گل و گیاه هستید تفاله قهوهتان را دور نریزید
استفاده دوباره از پسماند غذا
اگر شما هم کسی هستید که بدون یک لیوان قهوه روز خود را شروع نمیکنید حتما با تفالههای زیاد قهوه روبرو هستید.یکی از کاربردهای این تفاله که کمتر هم به آن پرداخته شده استفاده از آن به عنوان کود برای گیاهان است.
اگر تا به امروز گل و گیاهان زیادی نداشتهاید به شما پیشنهاد میکنیم به سراغ نگهداری از آنها بروید چون هم برای روحیهتان خوب است و هم دور ریز تفاله قهوهتان یک کود بسیار عالی برایشان محسوب میشود.
همچنین اگر در مورد موارد دیگر استفاده از تفاله قهوه کنجکاو هستید این مطلب را نیز مشاهده کنید!
در آشپزخانه خلاق باشید
با چند قلم از اخرین مواد غذایی که در یخچالتان باقی مانده یک غذای جدید درست کنید و رسپی غذاها را با مواد غذاییای که موجود دارید تغییر دهید.
یک سس پستو با ساقههای کرفس، اسفناجهای پژمرده یا گشنیز درست کنید یا کنسرو لوبیای نزدیک به منقضی شدن در دستور یک غذای دیگر استفاده کنید.
این کارها آشپزی را هم برایتان لذت بخشتر خواهد کرد.
از مواد غذایی به عنوان ماسک و اسکراب استفاده کنید
اگر میخواهید از محصولات شیمیایی برای پوستتان استفاده نکنید میتوانید از انواع ماسک و اسکرابهای خانگی با مواد طبیعی استفاده کنید.آووکادو بیش از حد رسیده و غیر قابل خوردن سرشار ویتامین E است که میتوان آن را با عسل ترکیب کرد و به عنوان ماسک برای پوست یا مو استفاده کرد.
مخلوط تفاله قهوه با کمی شکر و روغن زیتون نیز یک اسکراب بسیار عالی برای پوست شماست.
همچنین از چای کیسهای یا پوست خیار برای ماسک چشم میتوانید استفاده کنید.
تا اینجا راهکارهای کاهش دور ریز مواد غذایی را مرور کردیم. تبدیل این راهکارهای آسان به عادتهای روزمره و استفاده از آنها از آسیب به محیط زیست جلوگیری میکند. محیط زیستی که باید برای آیندگان سالم به ارث بگذاریم.
ما 17 راه کاهش دور ریز غذا را گفتیم. حال شما راهکارهایتان را برای کاهش دور ریز مواد غذایی با ما در کامنتها به اشتراک بگذارید.
منبع:
نویسنده: فرزانه باباعلی
